علت سردرد در رژیم فستینگ + راهکار مقابله و درمان
وقتی رژیم فستینگ را شروع میکنید، هدفتان کاهش وزن و بهبود سلامتی است. اما در این مسیر ممکن است با چالشهای مختلفی مواجه شوید که یکی از شایعترین آنها سردرد است. این مشکل که بیشتر در روزهای ابتدایی رژیم رخ میدهد، میتواند آزاردهنده باشد. اما دلایل مشخصی دارد که شناخت آنها به شما کمک میکند راحتتر با رژیم لاغری جدید خود کنار بیایید. در این مقاله از سایت مربی برتر به بررسی علت سردرد در رژیم فستینگ میپردازیم و چند راهکار ساده و کاربردی برای کاهش یا پیشگیری از آن ارائه میدهیم. اگر میخواهید رژیم خود را با آرامش و آگاهی ادامه دهید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
فهرست مطالب
علت سردرد در رژیم فستینگ
فستینگ متناوب برای کاهش وزن مفید است و احتمال ابتلا به تعدادی از بیماریهای مزمن از جمله سرطان را کاهش میدهد. اما برای همه مناسب نیست و در بعضی افراد ممکن است سردرد ایجاد کند. این عارضه به دلایل مختلف ایجاد میشود، از جمله:
۱. افت قند خون
هیپوگلیسمی یا افت قند خون یکی از دلایل احتمالی سردرد است. در بعضی افراد با ساختار ژنتیکی خاص، حتی کوچکترین تغییرات در سطح قند خون ممکن است روی گیرندههای درد در مغز تاثیر بگذارد و باعث سردرد شود.
۲. کم آبی بدن
کم آبی زمانی رخ میدهد که مایعات کافی مصرف نکنید. سردرد یکی از علائم رایج کم آبی است. از سایر علائم آن میتوان به خشکی دهان و سرگیجه اشاره کرد.
در فستینگ متناوب، فاصله زیاد بین وعدههای غذایی و محدودیت مصرف غذاهای آبدار (مثل میوه، سبزی، سوپ و شیر) ممکن است به کاهش مصرف مایعات منجر شود. بنابراین اگر در حین اجرای این رژیم به اندازه کافی آب ننوشید، لایههای نازک بافت مغز جمع شده و به گیرندههای درد فشار وارد میکنند.
اگر در دوران شیردهی هستید و به فکر کاهش وزن میباشید، در مقاله رژیم فستینگ برای شیردهی به طور جامع به این موضوع پرداخته ایم.
۳. ترک کافئین
گاهی اوقات حذف کافئین اصلیترین علت سردرد در رژیم فستینگ است. بعضی افراد برای افزایش هوشیاری یا تمرکز به کافئین وابستهاند، اما با شروع رژیم فستینگ میزان مصرف قهوه را کاهش میدهند که این موضوع به علائم ترک از جمله سردرد منجر میشود.
کافئین یک ماده محرک است که بدن به آن عادت میکند. این پدیده به ویژه زمانی رخ میدهد که هر روز سه تا چهار فنجان قهوه بنوشید. بنابراین اگر مصرف کافئین را به شدت کاهش دهید، رگهای خونی مغز گشاد شده و جریان خون به مغز افزایش مییابد که این امر میتواند باعث سردرد شود.
۴. استرس و اضطراب
وقتی فستینگ متناوب را شروع میکنید، ممکن است از نظر فکری و روحی تحت فشار قرار بگیرید. تغییر دادن کامل عادات روزمره، کنترل مداوم وزن یا به تعویق انداختن وعدههای غذایی میتواند منبع استرس باشد. این شرایط معمولا سطح هورمون کورتیزول را در بدن بالا میبرد و در نتیجه احتمال بروز سردرد را افزایش میدهد.

سردرد ناشی از فستینگ چه علائمی دارد؟
اکنون که با علت سردرد در رژیم فستینگ آشنا شدید، بد نیست در مورد علائم و نحوه بروز این مشکل هم اطلاعات کسب کنید. تحقیقات نشان میدهد که سردردهای ناشی از روزهداری معمولا به یکی از ۲ شکل زیر ظاهر میشوند:
- اکثر افراد درد را در قسمت جلوی سر یا پیشانی خود احساس میکنند.
- در بعضی از افراد ممکن است درد گستردهتر باشد و به دو طرف سر سرایت کند.
سردرد ناشی از فستینگ معمولا ضرباندار نبوده و شدت آن از خفیف تا متوسط متغیر است. افرادی که از فستینگ متناوب پیروی میکنند به غیر از سردرد ممکن است ضعف و حالت تهوع خفیف را هم تجربه کنند. علاوه بر این، در سردردهای ناشی از افت قند خون، علائم زیر نیز مشاهده میشود:
- درد شکمی
- سرگیجه
- خستگی
- تعریق
بسیاری از افراد در هنگام شروع رژیم فستینگ می پرسند در رژیم فستینگ ۱۶ ساعته چی بخوریم؛ برای آشنایی با لیست غذاهای مناسب کلیک کنید.
کدام نوع فستینگ باعث سردرد میشود؟
محققان هنوز مشخص نکردهاند که کدام نوع فستینگ در بروز سردرد نقش بیشتری دارد. اما به طور کلی، هر چقدر مدت زمان روزهداری طولانیتر باشد، احتمال بروز سردرد بیشتر است.
بر اساس مقالهای در ژورنال Cureus:
با بررسی ۱۴۷ شرکتکننده متوجه شدند که شایعترین عوارض جانبی فستینگ متناوب شامل سردرد (۳/۶۱ درصد)، بیحالی (۶۸ درصد)، تغییرات خلق و خو (۵۷/۸ درصد)، سرگیجه (۵۵/۸ درصد) و پرادراری (۴۶/۲ درصد) است.
Side effects were headache (61.3%), lethargy (68%), mood swings (57.8%), and lastly dizziness and polyuria (55.8% and 46.2%, respectively).
یکی از پرسشهای رایج این است که رژیم فستینگ چند کیلو کم میکند؛ برای مطالعه پاسخ کامل کلیک کنید.
چگونه سردرد ناشی از فستینگ را درمان کنیم؟
بهترین راه برای درمان سردرد، غذا خوردن است. در صورتی که با مشکل سردرد مواجه شدید، یک میان وعده سالم و مغذی بخورید و آب کافی بنوشید. وقتی بدن شروع به هضم غذا کند، احساس بهتری پیدا خواهید کرد. سردرد ناشی از گرسنگی معمولا ۳۰ دقیقه پس از صرف غذا برطرف میشود.
در صورتی که پس از غذا خوردن همچنان سردرد دارید، میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مثل استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید. راهکارهای زیر هم میتوانند به تسکین سریع سردرد کمک کنند:
۱. کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد هم ممکن است به کاهش سردرد کمک کند. چرا که سرما سرعت هدایت عصبی را کاهش میدهد و باعث انقباض رگهای خونی میشود که هر دو مورد برای کاهش درد مفیدند. برای بهرهمندی از این فواید، یک کیسه ضدآب را با یخ پر کرده و در یک حوله نرم بپیچید. سپس آن را روی گردن، سر یا شقیقههای خود قرار دهید.
۲. استفاده از اسانسهای گیاهی
اسانسها یا روغنهای ضروری مایعات بسیار غلیظی هستند که از گیاهان مختلف به دست میآیند. آنها فواید درمانی زیادی دارند و اغلب به صورت موضعی استفاده میشوند. با این حال، بعضی از این اسانسها را میتوان به صورت خوراکی هم مصرف کرد.
بعضی اسانسها از جمله نعناع فلفلی، اسطوخودوس و اکالیپتوس برای سردرد مفیدند. اگر در حین روزهداری به طور مکرر دچار سردرد میشوید، مقداری از این اسانسها را داخل دیفیوزر (دستگاه پخش رایحه) بریزید یا آنها را با یک روغن حامل (مانند روغن جوجوبا) رقیق کرده و روی مچ دست یا شقیقههای خود بمالید. هرگز اسانسهای گیاهی را بدون رقیق کردن روی پوست خود قرار ندهید.
یکی از سبکهای سادهتر رژیم فستینگ، فستینگ ۱۴ ساعته است برای آشنایی کامل و دریافت نمونه رایگان کلیک کنید.

برای ورود آسانتر به دنیای فستینگ، پیشنهاد میکنیم که مقاله نمونه رژیم فستینگ ۱۲ ساعته را مطالعه کنید.
چگونه در رژیم فستینگ از بروز سردرد پیشگیری کنیم؟
تا این بخش از مقاله در مورد علت سردرد در رژیم فستینگ صحبت کردیم و نحوه درمان این عارضه را توضیح دادیم. اکنون قصد داریم درباره راههای پیشگیری از آن صحبت کنیم. اگر در حال پیروی از فستینگ متناوب هستید، با رعایت نکات زیر میتوانید احتمال بروز سردرد را به حداقل برسانید:
۱. رژیم را به تدریج شروع کنید
چنانچه تازهکار هستید و تجربه فستینگ متناوب را ندارید، بهتر است با دورههای کوتاه روزهداری شروع کرده و مدت زمان فستینگ را به تدریج افزایش دهید. این کار به بدن شما کمک میکند بدون ایجاد سردرد با تغییر الگوی غذایی تطبیق پیدا کند.
۲. آب فراوان بنوشید
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، کم آبی بدن یکی از شایعترین دلایل سردرد است. کم آبی همچنین تمرکز را مختل کرده و تحریکپذیری را افزایش میدهد که این موضوع هم ممکن است باعث بدتر شدن علائم شما شود.
تحقیقات نشان میدهد که مصرف آب میتواند دفعات بروز سردرد و شدت آن را در بعضی افراد کاهش دهد. برای اینکه مطمئن شوید آب کافی مینوشید، ادرار خود را بررسی کنید؛ اگر زرد کم رنگ باشد، احتمالا آب کافی دریافت کردهاید. اما اگر زرد تیره باشد، وقت آن است که مقداری آب بنوشید.
۳. استرس خود را مدیریت کنید
استفاده از تکنیکهای آرامشبخش مانند مدیتیشن و تنفس عمیق میتواند نقش موثری در کنترل استرس داشته باشد. یوگا نیز برای کاهش استرس، افزایش انعطافپذیری، تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی عالی است. بر اساس تحقیقات، یوگا میتواند شدت و دفعات سردرد را به طرز چشمگیری کاهش دهد.
۴. به اندازه کافی بخوابید
هم کمبود خواب و هم کیفیت پایین خواب با سردرد مرتبط است. البته در تحقیقات مختلف مشاهده شده است که خواب زیاد هم برای سلامتی مضر بوده و باعث سردرد میشود. بنابراین استراحت کافی برای کسانی که میخواهند با راهکارهای طبیعی از بروز سردرد جلوگیری کنند، ضروری است. متخصصان ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه را برای اکثر بزرگسالان کافی میدانند.
۵. کافئین را به تدریج کاهش دهید
در حین روزهداری میتوانید از چای بدون شکر یا قهوه تلخ استفاده کنید. اما اگر قصد دارید نوشیدنیهای حاوی کافئین را حذف کنید، این کار را به تدریج انجام دهید تا احتمال بروز سردرد به حداقل برسد.
۶. سطح قند خونتان را اندازه بگیرید
در صورت ابتلا به دیابت، بدون مشورت با پزشک معالج خود به سراغ رژیم فستینگ نروید. اگر پزشک اجازه شروع این رژیم را به شما داد، قند خون خود را در طول روز به طور منظم اندازه بگیرید. همچنین مراقب علائم هیپوگلیسمی (لرزش، سردرد، سرگیجه و تعریق) باشید و قند خونتان را با خوردن یک میان وعده کوچک به محدوده نرمال برگردانید. در مقاله رژیم فستینگ برای دیابتیها به طور جامع به این موضوع پرداخته ایم.

اگر احساس میکنید وزنتان ثابت مانده، بهتر است مقاله مربوط به استپ وزنی در فستینگ را مطالعه کنید تا راهکارهای عبور از آن را یاد بگیرید.
آیا سردرد ناشی از فستینگ خطرناک است؟
سردرد ناشی از فستینگ آزاردهنده است، اما معمولا بر سلامتی تاثیر منفی ندارد. با این حال، اگر یکی از موارد زیر در مورد سردرد شما صدق میکند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- به مسکنهای بدون نسخه پاسخ نمیدهد.
- فقط با دوز بالای مسکن برطرف میشود.
- فعالیتهای روزمره را مختل کرده است.
به یاد داشته باشید که سردردهای شدید و ناگهانی ممکن است نشانه سکته مغزی باشند. در صورتی که سردرد شدید با یکی از علائم زیر همراه بود، فورا به بیمارستان مراجعه کنید یا با اورژانس (تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید:
- گیجی
- سرگیجه
- گفتار نامفهوم
- اختلال بینایی
یکی از ترندهای غذایی که این روزها در دنیا مورد توجه است، رژیم لاغری فستینگ ژاپنی است؛ برای آشنایی کامل کلیک کنید.
کلام پایانی
وقتی از علت سردرد در رژیم فستینگ صحبت میشود میتوان به کم آب بدن، ترک کافئین، افت قند خون و استرس اشاره کرد. سردرد ناشی از فستینگ معمولا با خوردن یک میان وعده کوچک برطرف میشود. اما اگر شدید باشد یا به مسکن پاسخ ندهد، به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
شما میتوانید با شروع تدریجی رژیم، نوشیدن آب فراوان، خواب کافی و کنترل استرس از بروز سردرد جلوگیری کنید. با این حال، گاهی اوقات لازم است رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا مدت زمان روزهداری را کمتر کنید.
سوالات متداول علت سردرد در رژیم فستینگ
سردرد در فستینگ معمولاً به دلیل کاهش قند خون، کمبود آب و الکترولیتها و تغییرات هورمونی رخ میدهد. بدن در شروع فستینگ هنوز به سوخت چربی عادت نکرده و مغز کمتر گلوکز دریافت میکند.
در روزهای اولیه، بدن هنوز به سوخت چربی و کتونها عادت نکرده است. کاهش ناگهانی مصرف قند و کافئین هم میتواند باعث سردرد شود.
بله. کمآبی یا کاهش الکترولیتها (سدیم، پتاسیم، منیزیم) یکی از شایعترین دلایل سردرد در فستینگ است. نوشیدن آب کافی و مصرف نمک و سبزیجات غنی از پتاسیم توصیه میشود.
سردرد کوتاهمدت و خفیف طبیعی است، به ویژه در روزهای اول. اما اگر شدید، طولانی یا همراه با علائم دیگر مانند تاری دید، سرگیجه شدید یا تهوع مداوم باشد، باید با پزشک مشورت کنید.
بله. کاهش ناگهانی مصرف کافئین میتواند سردرد ایجاد کند. اگر روزانه قهوه یا چای مصرف میکنید، بهتر است مصرف آن را تدریجی کاهش دهید یا مقدار کمی در وعدههای فستینگ مجاز داشته باشید.
مصرف آب کافی و الکترولیتها
شروع فستینگ تدریجی (مثلاً 12 تا 14 ساعت در روز اول)
مصرف وعدههای غذایی متعادل قبل از شروع فستینگ
کاهش تدریجی کافئین
بله. فستینگ طولانیتر (مثلاً 16:8 یا بیشتر) احتمال بروز سردرد را افزایش میدهد، به ویژه در افراد تازهکار. فستینگ کوتاهتر و تدریجی معمولاً عوارض کمتری دارد.
مصرف پروتئین و چربی سالم قبل از شروع فستینگ
خوردن سبزیجات و میوههای حاوی پتاسیم
نوشیدن آب کافی و استفاده از سوپ یا عصاره سبزیجات
اغلب بله. کاهش ناگهانی قند خون باعث تحریک مغز و ایجاد سردرد میشود. با مصرف کافی پروتئین و چربی قبل از فستینگ، این مشکل کاهش مییابد.
ممکن است. ورزش سنگین در شرایط کمبود آب و انرژی میتواند سردرد ایجاد کند. بهتر است ورزش سبک یا متوسط در ابتدای فستینگ انجام شود و بعد از سازگاری بدن به فعالیت شدیدتر پرداخت.
پست های مرتبط
21 آبان 1404
21 آبان 1404
18 آبان 1404
17 آبان 1404
دیدگاهتان را بنویسید